1Bilge kadın evini yapar, Ahmak kadın evini kendi eliyle yıkar.2Doğru yolda yürüyen, RAB'den korkar, Yoldan sapan, RAB'bi hor görür.3Ahmağın sözleri sırtına kötektir, Ama bilgenin dudakları kendisini korur.4Öküz yoksa yemlik boş kalır, Çünkü bol ürünü sağlayan öküzün gücüdür.5Güvenilir tanık yalan söylemez, Yalancı tanıksa yalan solur.6Alaycı bilgeliği arasa da bulamaz, Akıllı içinse bilgi edinmek kolaydır.7Akılsız kişiden uzak dur, Çünkü sana öğretecek bir şeyi yok.8İhtiyatlı kişinin bilgeliği, ne yapacağını bilmektir, Akılsızların ahmaklığıysa aldanmaktır.9Ahmaklar suç sunusuyla[1] alay eder, Dürüstler ise iyi niyetlidir.10Yürek kendi acısını bilir, Sevinciniyse kimse paylaşmaz.11Kötü kişinin evi yerle bir edilecek, Doğru kişinin konutuysa bayındır olacak.12Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.13Gülerken bile yürek sızlayabilir, Sevinç bitince acı yine görünebilir.14Yüreği dönek olan tuttuğu yolun, İyi kişi de yaptıklarının ödülünü alacaktır.15Saf kişi her söze inanır, İhtiyatlı olansa attığı her adımı hesaplar.16Bilge kişi korktuğu için kötülükten uzaklaşır, Akılsızsa büyüklük taslayıp kendine güvenir.17Çabuk öfkelenen ahmakça davranır, Düzenbazdan herkes nefret eder.18Saf kişilerin mirası akılsızlıktır, İhtiyatlı kişilerin tacı ise bilgidir.19Alçaklar iyilerin önünde, Kötüler doğruların kapısında eğilirler.20Komşusu bile yoksulu sevmez, Oysa zenginin dostu çoktur.21Komşuyu hor görmek günahtır, Ne mutlu mazluma lütfedene!22Kötülük tasarlayan yolunu şaşırmaz mı? Oysa iyilik tasarlayan sevgi ve sadakat kazanır.23Her emek kazanç getirir, Ama boş lakırdı yoksulluğa götürür.24Bilgelerin tacı servetleridir, Akılsızlarsa ahmaklıklarıyla tanınır[2].25Dürüst tanık can kurtarır, Yalancı tanık aldatıcıdır.26RAB'den korkan tam güvenliktedir, RAB onun çocuklarına da sığınak olacaktır.27RAB korkusu yaşam kaynağıdır, İnsanı ölüm tuzaklarından uzaklaştırır.28Kralın yüceliği halkının çokluğuna bağlıdır, Halk yok olursa hükümdar da mahvolur.29Geç öfkelenen akıllıdır, Çabuk sinirlenen ahmaklığını gösterir.30Huzurlu yürek bedenin yaşam kaynağıdır, Hırs ise insanı için için yer bitirir.31Muhtacı ezen, Yaradanı'nı hor görüyor demektir. Yoksula acıyansa Yaradan'ı yüceltir.32Kötü kişi uğradığı felaketle yıkılır, Doğru insanın ölümde bile sığınacak yeri var.33Bilgelik akıllı kişinin yüreğinde barınır, Akılsızlar arasında bile kendini belli eder.34Doğruluk bir ulusu yüceltir, Oysa günah herhangi bir halk için utançtır.35Kral sağduyulu kulunu beğenir, Utanç getirene öfkelenir.
Özdeyişler 14
English Standard Version
1The wisest of women builds her house, but folly with her own hands tears it down. (Yas 25:9; Rut 4:11; Özd 9:1; Özd 11:11; Özd 24:3)2Whoever walks in uprightness fears the Lord, but he who is devious in his ways despises him. (Özd 2:15; Özd 19:1; Özd 28:6)3By the mouth of a fool comes a rod for his back,[1] but the lips of the wise will preserve them. (Özd 12:6; Yer 18:18)4Where there are no oxen, the manger is clean, but abundant crops come by the strength of the ox.5A faithful witness does not lie, but a false witness breathes out lies. (Çık 23:1; Özd 6:19)6A scoffer seeks wisdom in vain, but knowledge is easy for a man of understanding. (Mez 25:9; Özd 8:9; Özd 15:14; Özd 17:24; Özd 24:7; 1 Pe 5:5)7Leave the presence of a fool, for there you do not meet words of knowledge.8The wisdom of the prudent is to discern his way, but the folly of fools is deceiving.9Fools mock at the guilt offering, but the upright enjoy acceptance.[2] (Özd 10:23)10The heart knows its own bitterness, and no stranger shares its joy. (1 Sa 1:10; Eyü 3:20)11The house of the wicked will be destroyed, but the tent of the upright will flourish. (Eyü 8:15; Eyü 21:28; Özd 3:33; Özd 15:25)12There is a way that seems right to a man, but its end is the way to death.[3] (Özd 5:5; Özd 7:27; Özd 12:15; Özd 16:25; Rom 6:21)13Even in laughter the heart may ache, and the end of joy may be grief. (Özd 10:1; Vai 2:2; Luk 6:25)14The backslider in heart will be filled with the fruit of his ways, and a good man will be filled with the fruit of his ways. (Özd 1:31; Özd 12:14; Yşa 3:10; Mat 6:2; Mat 6:5)15The simple believes everything, but the prudent gives thought to his steps. (Özd 1:4)16One who is wise is cautious[4] and turns away from evil, but a fool is reckless and careless. (Eyü 28:28; Mez 34:14; Özd 3:7; Özd 22:3; Özd 27:12)17A man of quick temper acts foolishly, and a man of evil devices is hated. (Özd 14:29)18The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.19The evil bow down before the good, the wicked at the gates of the righteous. (Yar 42:6; 1 Sa 2:36)20The poor is disliked even by his neighbor, but the rich has many friends. (Özd 19:4; Özd 19:7)21Whoever despises his neighbor is a sinner, but blessed is he who is generous to the poor. (Mez 41:1; Özd 11:12)22Do they not go astray who devise evil? Those who devise good meet[5] steadfast love and faithfulness. (Özd 3:3; Özd 3:29)23In all toil there is profit, but mere talk tends only to poverty. (Özd 11:24; Özd 21:5; Özd 22:16)24The crown of the wise is their wealth, but the folly of fools brings folly.25A truthful witness saves lives, but one who breathes out lies is deceitful. (Özd 14:5)26In the fear of the Lord one has strong confidence, and his children will have a refuge. (Mez 14:6; Mez 73:15; Özd 1:33)27The fear of the Lord is a fountain of life, that one may turn away from the snares of death. (Özd 10:11; Özd 13:14)28In a multitude of people is the glory of a king, but without people a prince is ruined. (1 Kr 4:20)29Whoever is slow to anger has great understanding, but he who has a hasty temper exalts folly. (Özd 14:17; Özd 16:32; Özd 19:11; Vai 7:9; Yak 1:19)30A tranquil[6] heart gives life to the flesh, but envy[7] makes the bones rot. (Mez 112:10; Özd 4:22; Özd 12:4)31Whoever oppresses a poor man insults his Maker, but he who is generous to the needy honors him. (Eyü 35:10; Özd 17:5; Özd 22:2; Özd 28:8; Mat 25:40; Mat 25:45)32The wicked is overthrown through his evildoing, but the righteous finds refuge in his death. (Yar 49:18; Say 23:10; Eyü 19:25; Mez 16:11; Mez 17:15; Mez 23:4; Özd 24:16; 2 Ko 1:9; 2 Ko 5:8; 2 Ti 4:18)33Wisdom rests in the heart of a man of understanding, but it makes itself known even in the midst of fools.[8] (Özd 12:16; Özd 29:11; Vai 7:9)34Righteousness exalts a nation, but sin is a reproach to any people.35A servant who deals wisely has the king’s favor, but his wrath falls on one who acts shamefully. (Özd 16:13; Özd 22:11; Mat 24:45)