1Bundan sonrakiler de Süleyman'ın özdeyişleridir. Bunları Yahuda Kralı Hizkiya'nın adamları derledi.2Tanrı'yı gizli tuttuğu şeyler için, Krallarıysa açığa çıkardıkları için yüceltiriz.3Göğün yüksekliği, yerin derinliği gibi, Kralların aklından geçen de kestirilemez.4Cürufu gümüşten ayırınca, Kuyumcunun işleyeceği madde kalır.5Kötüleri kralın huzurundan uzaklaştırırsan Kralın tahtı adaletle pekişir.6Kralın önünde kendini yüceltme, Önemli kişiler arasında yer edinmeye çalışma.7Çünkü kralın seni bir soylunun önünde alaşağı etmesindense, Sana, ‹‹Yukarıya gel›› demesi yeğdir.8Gördüklerinle hemencecik mahkemeye başvurma; Çünkü başkası seni utandırabilir, Sonra ne yapacağını bilemezsin.9Davanı doğrudan komşunla gör; Başkasının sırrını açıklama.10Yoksa işiten seni utandırabilir Ve bu kötü ün yakanı bırakmaz.11Yerinde söylenen söz, Gümüş oymalardaki altın elma[1] gibidir.12Altın küpe ya da altın bir süs neyse, Dinleyen kulak için bilgenin azarlaması da öyledir.13Hasatta kar serinliği nasılsa, Güvenilir ulak da kendisini gönderenler için öyledir. Böyle biri efendilerinin canına can katar.14Yağmursuz bulut ve yel nasılsa, Vermediği armağanla övünen kişi de öyledir.15Sabırla bir hükümdar bile ikna edilir, Tatlı dil en güçlü direnci[2] kırar.16Bal buldun mu yeteri kadar ye, Fazla doyarsan kusarsın.17Başkalarının evine seyrek git, Yoksa onları bezdirir, nefretini kazanırsın.18Başkasına karşı yalancı tanıklık eden Topuz, kılıç ya da sivri ok gibidir.19Sıkıntılı günde haine güvenmek, Çürük dişe ya da sakat ayağa güvenmek gibidir.20Dertli kişiye ezgi söylemek, Soğuk günde giysilerini üzerinden almaya, Ya da sodaya sirke katmaya benzer.21Düşmanın acıkmışsa doyur, Susamışsa su ver.22Bunu yapmakla onu utanca boğarsın[3] Ve RAB seni ödüllendirir.23Kuzeyden esen rüzgar nasıl yağmur getirirse, İftiracı dil de öfkeli bakışlara yol açar.24Kavgacı kadınla aynı evde oturmaktansa, Damın köşesinde oturmak yeğdir.25Susamış kişi için soğuk su neyse, Uzak ülkeden gelen iyi haber de öyledir.26Kötünün önünde pes eden doğru kişi, Suyu bulanmış pınar, kirlenmiş kuyu gibidir.27Fazla bal yemek iyi değildir; Hep yüceltilmeyi beklemek de...28Kendini denetleyemeyen kişi Yıkılmış sursuz kent gibidir.
Özdeyişler 25
New International Version
1These are more proverbs of Solomon, compiled by the men of Hezekiah king of Judah:2It is the glory of God to conceal a matter; to search out a matter is the glory of kings.3As the heavens are high and the earth is deep, so the hearts of kings are unsearchable.4Remove the dross from the silver, and a silversmith can produce a vessel;5remove wicked officials from the king’s presence, and his throne will be established through righteousness.6Do not exalt yourself in the king’s presence, and do not claim a place among his great men;7it is better for him to say to you, ‘Come up here,’ than for him to humiliate you before his nobles. What you have seen with your eyes8do not bring[1] hastily to court, for what will you do in the end if your neighbour puts you to shame?9If you take your neighbour to court, do not betray another’s confidence,10or the one who hears it may shame you and the charge against you will stand.11Like apples[2] of gold in settings of silver is a ruling rightly given.12Like an earring of gold or an ornament of fine gold is the rebuke of a wise judge to a listening ear.13Like a snow-cooled drink at harvest time is a trustworthy messenger to the one who sends him; he refreshes the spirit of his master.14Like clouds and wind without rain is one who boasts of gifts never given.15Through patience a ruler can be persuaded, and a gentle tongue can break a bone.16If you find honey, eat just enough – too much of it, and you will vomit.17Seldom set foot in your neighbour’s house – too much of you, and they will hate you.18Like a club or a sword or a sharp arrow is one who gives false testimony against a neighbour.19Like a broken tooth or a lame foot is reliance on the unfaithful in a time of trouble.20Like one who takes away a garment on a cold day, or like vinegar poured on a wound, is one who sings songs to a heavy heart.21If your enemy is hungry, give him food to eat; if he is thirsty, give him water to drink.22In doing this, you will heap burning coals on his head, and the Lord will reward you.23Like a north wind that brings unexpected rain is a sly tongue – which provokes a horrified look.24Better to live on a corner of the roof than share a house with a quarrelsome wife.25Like cold water to a weary soul is good news from a distant land.26Like a muddied spring or a polluted well are the righteous who give way to the wicked.27It is not good to eat too much honey, nor is it honourable to search out matters that are too deep.28Like a city whose walls are broken through is a person who lacks self-control.