1Massalı Yake oğlu Agur'un sözleri: Bu adam şöyle diyor: ‹‹Yoruldum, ey Tanrım, yoruldum ve tükendim.2Gerçekten ben insanların en cahiliyim, Bende insan aklı yok.3Bilgeliği öğrenmedim, Kutsal Olan'a ilişkin bilgiden de yoksunum.4Kim göklere çıkıp indi? Kim yeli avuçlarında topladı? Suları giysisiyle sarıp sarmalayan kim? Kim belirledi dünyanın sınırlarını? Adı nedir, oğlunun adı nedir, biliyorsan söyle!5Tanrı'nın her sözü güvenilirdir, O kendisine sığınan herkese kalkandır.6O'nun sözüne bir şey katma, Yoksa seni azarlar, yalancı çıkarsın.7Ey Tanrı, iki şey diledim senden: Ben ölmeden bunları esirgeme benden.8Sahtekârlığı, yalanı benden uzak tut, Bana ne yoksulluk ne de zenginlik ver; Payıma düşen ekmeği ver, yeter.9Yoksa bolluktan, ‹Kimmiş RAB?› diye seni yadsır, Ya da yoksulluktan çalar Ve Tanrım'ın adını lekelemiş olurum.10‹‹Köleyi efendisine çekiştirme, Yoksa sana lanet eder, sen de suçlu çıkarsın.11Öyleleri var ki, babalarına lanet eder, Annelerine değer vermezler.12Öyleleri var ki, kendilerini tertemiz sanırlar, Oysa kötülüklerinden arınmış değiller.13Öyleleri var ki, kendilerinden üstün kimse yok sanır, Herkese tepeden bakarlar.14Öyleleri var ki, dişleri kılıç, çeneleri bıçaktır, Mazlumlarla yoksulları yutup yeryüzünden yok ederler.15Sülüğün iki kızı vardır, adları ‹Ver, ver›dir. Hiç doymayan üç şey, ‹Yeter› demeyen dört şey vardır:16Ölüler diyarı, kısır rahim, Suya doymayan toprak ve ‹Yeter› demeyen ateş.17Babasıyla alay edenin, annesinin sözünü hor görenin Gözünü vadideki kargalar oyacak; O akbabalara yem olacak.18Aklımın ermediği üç şey, Anlamadığım dört şey var:19Kartalın gökyüzünde, Yılanın kayada, Geminin denizde izlediği yol Ve erkeğin genç kızla tuttuğu yol.20Zina eden kadının yolu da şöyledir: Yer, ağzını siler, Sonra da, ‹Suç işlemedim› der.21Yeryüzü üç şeyin altında sarsılır; Katlanamadığı dört şey vardır:22Kölenin kral olması, Budalanın doyması,23Nefret edilen kadının evlenmesi Ve hizmetçinin hanımının yerine geçmesi.24‹‹Dünyada dört küçük yaratık var ki, Çok bilgece davranırlar:25Karıncalar güçlü olmayan bir topluluktur, Ama yiyeceklerini yazdan biriktirirler.26Kaya tavşanları da güçsüz bir topluluktur, Ama yuvalarını kaya kovuklarında yaparlar.27Çekirgelerin kralı yoktur, Ama bölük bölük ilerlerler.28Kertenkele elle bile yakalanır, Ama kral saraylarında bulunur.29‹‹Yürüyüşü gösterişli üç yaratık, Davranışı gösterişli dört yaratık var:30Hayvanların en güçlüsü olan Ve hiçbir şeyin önünde pes etmeyen aslan,31Tazı[1], teke Ve ordusunun başındaki kral.32‹‹Eğer budala gibi kendini yücelttinse Ya da kötülük tasarladınsa, Dur ve düşün[2]!33Çünkü nasıl sütü dövünce tereyağı, Burnu sıkınca kan çıkarsa, Öfkeyi kurcalayınca da kavga çıkar.››
Özdeyişler 30
English Standard Version
The Words of Agur
1The words of Agur son of Jakeh. The oracle.[1] The man declares, I am weary, O God; I am weary, O God, and worn out.[2]2Surely I am too stupid to be a man. I have not the understanding of a man. (Mez 49:10)3I have not learned wisdom, nor have I knowledge of the Holy One. (Özd 9:10)4Who has ascended to heaven and come down? Who has gathered the wind in his fists? Who has wrapped up the waters in a garment? Who has established all the ends of the earth? What is his name, and what is his son’s name? Surely you know! (Eyü 26:8; Eyü 38:4; Mez 22:27; Mez 104:3; Yşa 40:12; Yu 3:13; Va 19:12)5Every word of God proves true; he is a shield to those who take refuge in him. (Mez 3:3; Mez 12:6; Mez 18:30)6Do not add to his words, lest he rebuke you and you be found a liar. (Yas 4:2; Yas 12:32; Va 22:18)7Two things I ask of you; deny them not to me before I die: (Yar 45:28)8Remove far from me falsehood and lying; give me neither poverty nor riches; feed me with the food that is needful for me, (Eyü 23:12; Mat 6:11; Luk 11:3)9lest I be full and deny you and say, “Who is the Lord?” or lest I be poor and steal and profane the name of my God. (Çık 5:2; Çık 20:7; Yas 8:12; Yas 31:20; Yas 32:15; Yşu 24:27; Neh 9:25; Eyü 21:14; Özd 30:22)10Do not slander a servant to his master, lest he curse you, and you be held guilty. (Mez 15:3; Mez 101:5; Vai 7:21)11There are those[3] who curse their fathers and do not bless their mothers. (Çık 21:17; Özd 20:20; Özd 30:17)12There are those who are clean in their own eyes but are not washed of their filth. (Özd 16:2; Luk 18:11; Va 3:17)13There are those—how lofty are their eyes, how high their eyelids lift! (Mez 101:5)14There are those whose teeth are swords, whose fangs are knives, to devour the poor from off the earth, the needy from among mankind. (Eyü 29:17; Mez 14:4; Mez 57:4)15The leech has two daughters: Give and Give.[4] Three things are never satisfied; four never say, “Enough”: (Özd 6:16; Özd 30:18; Özd 30:21; Özd 30:29)16Sheol, the barren womb, the land never satisfied with water, and the fire that never says, “Enough.” (Yar 30:1; Özd 27:20)17The eye that mocks a father and scorns to obey a mother will be picked out by the ravens of the valley and eaten by the vultures. (Yar 9:22; Say 16:14; Özd 23:22; Özd 30:11; Yer 16:4)18Three things are too wonderful for me; four I do not understand: (Eyü 42:3; Özd 30:15)19the way of an eagle in the sky, the way of a serpent on a rock, the way of a ship on the high seas, and the way of a man with a virgin.20This is the way of an adulteress: she eats and wipes her mouth and says, “I have done no wrong.”21Under three things the earth trembles; under four it cannot bear up: (Özd 30:15; Yoe 2:10; Amo 8:8)22a slave when he becomes king, and a fool when he is filled with food; (Özd 19:10; Özd 30:9)23an unloved woman when she gets a husband, and a maidservant when she displaces her mistress. (Yas 21:15; Yşa 54:1; Yşa 62:4)24Four things on earth are small, but they are exceedingly wise: (Özd 30:15)25the ants are a people not strong, yet they provide their food in the summer; (Özd 6:6)26the rock badgers are a people not mighty, yet they make their homes in the cliffs; (Lev 11:5; Mez 104:18)27the locusts have no king, yet all of them march in rank; (Özd 6:7; Yoe 2:7; Yoe 2:25)28the lizard you can take in your hands, yet it is in kings’ palaces.29Three things are stately in their tread; four are stately in their stride: (Özd 6:16; Özd 30:15; Özd 30:18; Özd 30:21)30the lion, which is mightiest among beasts and does not turn back before any; (Eyü 39:22)31the strutting rooster,[5] the he-goat, and a king whose army is with him.[6] (Eyü 40:16)32If you have been foolish, exalting yourself, or if you have been devising evil, put your hand on your mouth. (Eyü 21:5; Mik 7:16)33For pressing milk produces curds, pressing the nose produces blood, and pressing anger produces strife.