1The wicked flee though no-one pursues, but the righteous are as bold as a lion.2When a country is rebellious, it has many rulers, but a ruler with discernment and knowledge maintains order.3A ruler[1] who oppresses the poor is like driving rain that leaves no crops.4Those who forsake instruction praise the wicked, but those who heed it resist them.5Evildoers do not understand what is right, but those who seek the Lord understand it fully.6Better the poor whose way of life is blameless than the rich whose ways are perverse.7A discerning son heeds instruction, but a companion of gluttons disgraces his father.8Whoever increases wealth by taking interest or profit from the poor amasses it for another, who will be kind to the poor.9If anyone turns a deaf ear to my instruction, even their prayers are detestable.10Whoever leads the upright along an evil path will fall into their own trap, but the blameless will receive a good inheritance.11The rich are wise in their own eyes; one who is poor and discerning sees how deluded they are.12When the righteous triumph, there is great elation; but when the wicked rise to power, people go into hiding.13Whoever conceals their sins does not prosper, but the one who confesses and renounces them finds mercy.14Blessed is the one who always trembles before God, but whoever hardens their heart falls into trouble.15Like a roaring lion or a charging bear is a wicked ruler over a helpless people.16A tyrannical ruler practises extortion, but one who hates ill-gotten gain will enjoy a long reign.17Anyone tormented by the guilt of murder will seek refuge in the grave; let no-one hold them back.18The one whose way of life is blameless is kept safe, but the one whose ways are perverse will fall into the pit.[2]19Those who work their land will have abundant food, but those who chase fantasies will have their fill of poverty.20A faithful person will be richly blessed, but one eager to get rich will not go unpunished.21To show partiality is not good – yet a person will do wrong for a piece of bread.22The stingy are eager to get rich and are unaware that poverty awaits them.23Whoever rebukes a person will in the end gain favour rather than one who has a flattering tongue.24Whoever robs their father or mother and says, ‘It’s not wrong,’ is partner to one who destroys.25The greedy stir up conflict, but those who trust in the Lord will prosper.26Those who trust in themselves are fools, but those who walk in wisdom are kept safe.27Those who give to the poor will lack nothing, but those who close their eyes to them receive many curses.28When the wicked rise to power, people go into hiding; but when the wicked perish, the righteous thrive.
Proverbs 28
کتاب مقدس، ترجمۀ معاصر
1بدكاران میگريزند، در حالی که كسی آنها را تعقيب نمیكند! ولی خداشناسان چون شير، شجاع هستند.2وقتی مملکتی گرفتار فساد شود، دولتش به آسانی سرنگون میگردد، اما رهبران درستكار و عاقل مايهٔ ثبات مملكت هستند.3حاكمی كه بر فقرا ظلم میكند مانند باران تندی است كه محصول را از بين میبرد.4بیتوجهی نسبت به قانون، ستايش بدكاران است ولی اطاعت از آن، مبارزه با بدی میباشد.5عدالت برای بدكاران بیمعنی است، اما پيروان خداوند اهميت آن را خوب میدانند.6انسان بهتر است فقير و درستكار باشد تا ثروتمند و كلاهبردار.7جوانی كه از قوانين الهی اطاعت كند داناست، اما كسی كه همدم اوباش و اراذل شود مايهٔ ننگ پدرش میباشد.8مالی كه از راه رباخواری و بهرهكشی از فقرا حاصل شود عاقبت به دست كسی میافتد كه بر فقرا رحم میكند.9خدا از دعای كسانی كه احكام او را اطاعت نمیكنند، كراهت دارد.10هر كه دام بر سر راه شخص درستكار بنهد و او را به راه بد بكشاند، عاقبت به دام خود گرفتار خواهد شد، ولی اشخاص نيک پاداش خوبی خواهند يافت.11ثروتمندان خود را دانا میپندارند، اما فقير خردمند از واقعيت درون آنها باخبر است.12وقتی نيكان پيروز میشوند، همه شادی میكنند، اما هنگامی كه بدكاران به قدرت میرسند، مردم خود را پنهان میكنند.13هر كه گناه خود را بپوشاند، هرگز كامياب نخواهد شد، اما كسی كه آن را اعتراف كند و از آن دست بكشد خدا بر او رحم خواهد كرد.14خوشا به حال كسی كه ترس خدا را در دل دارد، زيرا هر كه نسبت به خدا سرسخت باشد گرفتار بلا و بدبختی میشود.15مردم بيچارهای كه زير سلطهٔ حاكم ظالمی هستند، مانند كسانی میباشند كه گرفتار شير غران يا خرس گرسنه شده باشند.16سلطان نادان به قوم خود ظلم میكند. پادشاهی كه از نادرستی و رشوهخواری نفرت داشته باشد، سلطنتش طولانی خواهد بود.17عذاب وجدان شخص قاتل او را به سوی مجازات خواهد برد، پس تو سعی نكن او را از عذابش برهانی.18هر كه در راه راست ثابت قدم باشد در امان خواهد ماند، اما كسی كه به راههای كج برود خواهد افتاد.19هر كه در زمين خود زراعت كند نان كافی خواهد داشت، اما كسی كه وقت خود را به بطالت بگذراند فقر گريبانگير او خواهد شد.20اشخاص درستكار كامياب خواهند شد، اما كسانی كه برای ثروتمند شدن عجله میكنند بیسزا نخواهند ماند.21طرفداری، كار درستی نيست؛ اما هستند قضاتی كه به خاطر يک لقمه نان، بیانصافی میكنند.22آدم خسيس فقط به فكر جمعآوری ثروت است غافل از اينكه فقر در انتظار اوست.23اگر اشتباه كسی را به او گوشزد كنی، در آخر از تو بيشتر قدردانی خواهد كرد تا از كسی كه پيش او چاپلوسی كرده است.24كسی كه والدين خود را غارت میكند و میگويد: «كار بدی نكردهام»، دست كمی از يک آدمكش ندارد.25حرص و آز باعث جنگ و جدال میشود؛ اما توكل نمودن به خداوند انسان را كامياب میكند.26هر كه بر نقشههای خود تكيه میكند احمق است، ولی آنانی كه از تعاليم خدا پيروی مینمايند، در امان میباشند.27اگر به فقرا كمک كنی، هرگز محتاج نخواهی شد؛ ولی اگر روی خود را از فقير برگردانی، مورد لعنت قرار خواهی گرفت.28هنگامی كه بدكاران به قدرت میرسند، مردم خود را پنهان میكنند، اما وقتی بدكاران سقوط كنند درستكاران دوباره قدرت را به دست خواهند گرفت.